Nëntor 9, 2023 | Thursday

Tregimi i TechPark Prishtina – Parku i parë Teknologjik në Kosovë, qendër për edukim, inovacion, bashkëpunim dhe rritje të TIK-ut

Nga: Vjollca Çavolli, Drejtore ekzekutive, STIKK

Prej shkurtit të vitit 2021, STIKK ka zbatuar projektin STAR UP të financuar nga Bashkimi Evropian, i dizajnuar për të mbështetur përshpejtimin e 25 bizneseve fillestare që e kanë kaluar tashmë fazën e inkubacionit dhe janë të gatshme për rritje të mëtejshme. Ishte përmes Projektit STAR UP që STIKK-u arriti ta bëjë TechPark Prishtina plotësisht funksional në muajin shtator të vitit 2023.

Falë një granti bujar prej gjysmë milioni eurosh nga Bashkimi Evropian, STIKK-u ka krijuar një hapësirë të fjalës së fundit dhe inovative në TechPark Prishtina, e dedikuar ekskluzivisht për bizneset fillestare. Bizneseve fillestare pjesëmarrëse, gjithsej 25, u garantohet një qira 2-vjeçare në TechPark. Gjatë gjithë kësaj periudhe, ata do të përfitojnë nga një program i përshtatur me konsulencë, sesione trajnimi, si dhe mentorim. Projekti gjithashtu lehtëson aktivitetet që synojnë zgjerimin e shërbimeve ose produkteve të tyre në nivel ndërkombëtar, duke përfshirë vizita në konferenca kombëtare dhe ndërkombëtare dhe angazhime biznes me biznes.

Prej themelimit të saj në vitin 2008, Shoqata për Teknologji të Informacionit dhe të Komunikimit të Kosovës (STIKK) ka luajtur një rol kyç në evoluimin e shpejtë të sektorit lokal të TIK-ut. Duke e parë potencialin në rritje të sektorit, STIKK-u, me kalimin e viteve, identifikoi nevojën në rritje për një inkubator për biznese fillestare, duke çuar në themelimin e Qendrës Inovative të Kosovës (ICK).

Teksa peizazhi i TIK-ut vazhdoi të lulëzonte, STIKK-u realizoi vlerësime vjetore përmes Barometrit të TI-së, duke hedhur dritë mbi kërkesën në rritje për mbështetje sektoriale. Megjithatë, u bë e qartë se iniciativat ekzistuese, duke përfshirë ICK-në, ishin të pamjaftueshme për t’i përmbushur nevojat në zhvillim të industrisë.

Hulumtimi i gjerë, konsultimet me partnerët rajonalë, si dhe dialogët me palët e interesit qeveritare, zbuluan një mundësi unike. STIKK-u dalloi se Kosova ishte shteti i vetëm, si në rajon ashtu edhe në BE, pa një Park Teknologjik të dedikuar.

Në një moment historik të rëndësishëm në vitin 2017, STIKK-u negocioi me sukses me Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë kushtet për themelimin e TechPark Prishtina, me lokacion strategjik në fshatin Bërnicë pranë Prishtinës. Kjo arritje shënoi fillimin e negociatave të mëvonshme me palë publike të interesit dhe donatorë, me synimin për të adresuar kërkesat e ndërtimit të parkut.

Ky rrugëtim shënoi fillimin e Parkut të parë Teknologjik në Kosovë, i parashikuar si një qendër për inovacion, bashkëpunim dhe rritje të TIK-ut. STIKK-u mbetet i përkushtuar për të nxitur një mjedis ku i gjithë komuniteti i TIK-ut e ka të mundur të ndërveprojë, idetë inovative munden të lulëzojnë, dhe si bizneset fillestare ashtu edhe ato të konsoliduara mund të bashkëpunojnë rrjedhshëm.

Pas identifikimit të nevojës për një Park Teknologjik të dedikuar në Kosovë, STIKK-u filloi një rrugëtim për të krijuar një marrëdhënie kontraktuale me Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë dhe Ministrinë e Ekonomisë për ndërtimin e TechPark Prishtina.

I dizajnuar me tre faza, plani i ndërtimit parashikonte punimet e ashpra, rivendosjen e objektit, përshtatjen e ndërtesës dhe finalizimin e punimeve. Megjithatë, projekti u përball me sfida të rëndësishme, duke përfshirë ndryshimet në qeveri dhe ndikimin prishës të pandemisë COVID-19. E planifikuar fillimisht për t’u përfunduar në fund të vitit 2020, marrëveshja kontraktuale me kontraktorin u nënshkrua përfundimisht në vitin 2022, duke çuar kështu në fazën përfundimtare të ndërtimit.

Përkundër vonesave dhe pengesave, STIKK-u, në bashkëpunim me të gjitha palët e interesit, i kaloi me sukses pengesat dhe e përfundoi TechPark Prishtina në shtator 2023. Objekti tani është funksional, duke shënuar një moment historik të rëndësishëm për komunitetin e TIK-ut në Kosovë. Sfidat e hasura gjatë rrugës vetëm sa e forcuan përkushtimin për të krijuar një qendër të fuqishme për inovacion dhe bashkëpunim.

Duke pranuar rolin e rëndësishëm të Bashkimit Evropian si një nga donatorët kryesorë për zhvillimin e përgjithshëm të Kosovës, ndikimi në sektorin e TIK-ut ka qenë veçanërisht i rëndësishëm. Rol vendimtar ka luajtur mbështetja e palëkundur e BE-së, e dukshme përmes projekteve të ndryshme të financuara që synojnë fuqizimin e të rinjve dhe nxitjen e rritjes së TIK-ut.

Veçanërisht, mbështetja e fundit e BE-së ka kontribuar drejtpërdrejt në funksionalizimin e TechPark Prishtina, i lehtësuar përmes projektit STAR UP të zbatuar nga STIKK. Iniciativa STAR UP synon të forcojë ekonominë e Kosovës duke përkrahur rritjen e strukturuar të bizneseve fillestare premtuese të TIK-ut, duke u mundësuar atyre të konkurrojnë globalisht dhe të ofrojnë shërbime inovative. Kjo mbështetje shtrihet përtej tregut lokal, duke arritur si në arenën e BE-së ashtu edhe në atë globale.

Projekti STAR UP jo vetëm që përputhet me përkushtimin e BE-së për zhvillimin e vazhdueshëm të sektorit të TIK-ut në Kosovë, por gjithashtu e pozicionon TechPark Prishtina si një hapësirë unike, që ofron shërbime profesionale, infrastrukturë moderne dhe promovim efektiv për bizneset fillestare dhe kompanitë e TIK-ut.

Përgjithësisht, Bashkimi Evropian shquhet si një përkrahës i rëndësishëm i sektorit të TIK-ut të Kosovës, duke kontribuar në zhvillimin e qëndrueshëm të tij. Ne shprehim mirënjohjen tonë për bashkëpunimin pozitiv dhe ndikimin transformues të investimeve të BE-së në peizazhin e TIK-ut në Kosovë.

Prej shkurtit të vitit 2021, STIKK ka zbatuar në formë aktive projektin STAR UP, një iniciativë transformuese e dizajnuar për të mbështetur përshpejtimin e 25 bizneseve fillestare që e kanë kaluar tashmë fazën e inkubacionit dhe janë të gatshme për rritje të mëtejshme.

Falë një granti bujar prej gjysmë milioni eurosh nga Bashkimi Evropian, STIKK-u ka krijuar një hapësirë të fjalës së fundit dhe inovative në TechPark Prishtina, e dedikuar ekskluzivisht për bizneset fillestare. Kjo hapësirë, e mobiluar plotësisht me fonde nga BE-ja, jo vetëm që ofron komoditete esenciale për punë, si tavolina, karrige dhe hapësira takimi, por gjithashtu siguron që bizneset fillestare të jenë të pajisura me resurse moderne të TI-së, duke përfshirë laptopë, monitorë, dhe pajisje për telekonferenca. Një hapësirë rekreative, me një tavolinë pingpongu, ia shton gjallërinë mjedisit të punës.

Bizneseve fillestare pjesëmarrëse, gjithsej 25, u garantohet një qira 2-vjeçare në TechPark. Gjatë gjithë kësaj periudhe, ata do të përfitojnë nga një program i përshtatur me konsulencë, sesione trajnimi, si dhe mentorim. Projekti gjithashtu lehtëson aktivitetet që synojnë zgjerimin e shërbimeve ose produkteve të tyre në nivel ndërkombëtar, duke përfshirë vizita në konferenca kombëtare dhe ndërkombëtare dhe angazhime biznes me biznes.

Veçanërisht, 15 nga 25 bizneset fillestare do të kenë mundësinë të marrin grante me vlerë rreth 10,000.00 euro secila, duke vepruar si katalizator për rritjen e tyre të vazhdueshme.

Kjo iniciativë siguron që të rinjtë që hyjnë në fushën e TIK-ut të kenë mundësi të pakrahasueshme për zhvillim. Përtej resurseve fizike, mbështetja e vazhdueshme e STIKK-ut, e kombinuar me ndërveprimet me bizneset e konsoliduara në kuadër të TechPark, i pozicionon këta talente të rinj për sukses në tregjet vendase dhe ndërkombëtare.

Në vitet e fundit, kërkesa për shkathtësi të TIK-ut është shfaqur si një forcë jetike në të gjithë industritë në Kosovë, duke e riformuar peizazhin e tregut të punës. Individët e rinj të pajisur me shkathtësi të TIK-ut kanë një avantazh të veçantë, pasi punëdhënësit kërkojnë talente të aftë teknologjikisht. Përfshirja e tyre në sektorin e TIK-ut nuk është vetëm vendimtare për të ardhmen e industrisë, por gjithashtu sjell perspektiva të reja, ide inovative dhe përshtatshmëri ndaj teknologjive në zhvillim.

Të rinjtë e testojnë në formë aktive përdorimin e TIK-ut, duke u bërë shtytësit kryesorë në një industri dinamike dhe me rritje të shpejtë. Teksa angazhimi i tyre me TIK-un është premtues, sfida qëndron në frymëzimin e tyre për ta përdorur teknologjinë për ndryshime pozitive. Organet kombëtare politikëbërëse, autoritetet rregullatore, qeveria dhe shoqëria civile mund të luajnë rol madhor për njohjen dhe inkurajimin e përdorimit të përshpejtuar të teknologjive të informacionit dhe komunikimit në strategjitë zhvillimore.

Ne besojmë fuqimisht se TIK-u përfaqëson më shumë se një grup të shkathtësive — është një mundësi për qeveritë që të nxisin zhvillimin socio-ekonomik. Duke shfrytëzuar fuqinë e TIK-ut, ne mund të përmirësojmë arsimin, t’i pajisim të rinjtë me shkathtësitë e nevojshme për një ekonomi të bazuar në njohuri, si dhe të ofrojmë mundësi të bollshme karriere brenda vetë sektorit të TIK-ut.

Teksa bota bëhet gjithnjë e më e ndërlidhur dhe e drejtuar nga teknologjia, të rinjtë, të armatosur me shkathtësitë e TIK-ut, janë të gatshëm t’i japin formë të ardhmes. Përfshirja e tyre e qartë në strategjitë zhvillimore nuk është vetëm esenciale, por transformuese, duke siguruar që përfitimet e TIK-ut të shtrihen përtej karrierave individuale në prosperitetin më të gjerë të shoqërisë sonë.